'Binti yangu alipigwa risasi lakini anaishi katika wale aliowaokoa kwa kuwapa viungo'

Baada ya mtoto wa miaka sita kuuawa kwa kupigwa risasi nchini India mwaka jana, wazazi wake walifanya chaguo nadra nchini humo kutoa viungo vyake.

Licha ya kutarajiwa kuipita China mwaka huu kwa kuwa taifa lenye watu wengi zaidi duniani, India ni ya 62 katika jedwali la uchangiaji duniani.

BBC ilisafiri hadi Rome, ambapo kampeni iliyoanzishwa miongo mitatu iliyopita kwa kuuawa kwa bunduki mtoto mwingine inaweza kuonesha jinsi maendeleo yanaweza kufanywa.

Rolly Prajapati alikuwa amelala kwa amani Aprili iliyopita katika nyumba aliyoishi pamoja na kaka na dada zake watano katika kitongoji cha Delhi.

Katika chumba kilichofuata, wazazi wake walikuwa wakitayarisha chakula cha jioni waliposikia kishindo kikubwa na mayowe. Walipoingia chumbani, Rolly alilia wazazi wake kabla ya kuanguka na kupoteza fahamu.

Ni pale tu walipoona damu ikitiririka kutoka katika sikio lake la kulia ndipo walipogundua jambo baya lilikuwa limetokea: risasi iliyopotea ilikuwa imeingia katika nyumba ya familia huko Noida na kumpiga.

Rolly alikimbizwa hospitalini na, muda mfupi baadaye, alitangazwa kuwa amefariki. Polisi huko Noida wameiambia BBC kuwa hakuna "mshukiwa wa wazi" lakini wanaendelea kufanya uchunguzi.

Baada ya siku za uchungu, wazazi wake walifanya uamuzi nchini India ambao wamefanya hapo awali: kutoa viungo vyake.

Rolly alikua mfadhili mdogo zaidi katika Taasisi ya All India ya Sayansi ya Tiba (AIIMS) huko New Delhi. Baba yake Harnarayan Prajapati alieleza kuwa uamuzi wa kutoa viungo vya mtoto haukuwa wa moja kwa moja kila wakati.

Alisema: "Sikujua la kufanya. Niliendelea kufikiria usiku kucha. Nilimwambia [daktari] kwamba tulihitaji muda zaidi wa kufikiria. "Mwishowe tuliamua kuendelea, tukifikiria 'kama viungo vya binti yangu vinaweza kuokoa maisha ya mtu, basi tufanye hivyo'.

"Tunafikiri kwamba binti yetu yuko hai ndani ya wapokeaji wachanga wa viungo, binti yetu ataishi kwa njia hii." Figo zote mbili za Rolly zilipandikizwa kwa Dev Upadhyaya, 14, ambaye wazazi wake waliiambia BBC kuwa "ilikuwa muujiza kwetu" kwamba alipokea viungo hivyo.

Walikuwa wamesubiri kwa miaka minne kupandikizwa na walisema "maisha yao yamebadilishwa" kwa sababu figo za Rolly "zimetoa maisha mapya" kwa Dev. Ini la Rolly lilienda kwa mvulana wa umri wa miaka sita, vali za moyo kwa watoto wa mwaka mmoja na minne, na konea zake zilisaidia kurejesha kuona kwa watu wazima wawili wenye umri wa miaka 35 na 71.

Kifo cha Rolly kinafanana na hadithi ya Nicholas Green. Mtoto huyo wa miaka saba alikuwa likizoni nchini Italia na familia yake mnamo Septemba 1994 wakati gari alilokuwa akisafiria lilipopigwa risasi katika kesi inayoshukiwa ya utambulisho usio sahihi.

Wazazi wake, Maggie na Reg, walifanya uamuzi wa kutoa viungo vya Nicholas.

Reg amejitolea maisha yake mengi tangu kwenye kampeni ya kuhimiza uchangiaji wa viungo zaidi.

Mnamo 1993, mwaka mmoja kabla ya Nicholas kupigwa risasi, watu 6.2 kwa milioni walichangia chombo nchini Italia - kufikia 2006 idadi hiyo ilikuwa imefikia 20 kwa milioni.

Hii kwa kiasi fulani ilitokana na nchi kuhamia mfumo wa kujiondoa mwaka 1999, ambao unawafanya watu wazima wote kuwa wafadhili isipokuwa kama wanasema vinginevyo.

Lakini kuleta wazo la uwezo wa kuokoa maisha wa kuchangia katika akili za watu wa kawaida labda lilikuwa jambo muhimu zaidi.

Matumaini ni kwamba mabadiliko sawa yatafanyika nchini India.

Mstari wa mbele katika hili ni Dk Deepak Gupta, ambaye amesafiri hadi Roma kukutana na Reg na wataalam wengine kutoka kwa jumuiya ya uchangiaji wa viungo.

Alikuwa Dk Gupta ambaye alizungumza kwa mara ya kwanza juu ya chaguo la mchango wa viungo kwa wazazi wa Rolly wao, kama wengi nchini, hawakuwahi kusikia.

Alitumia mfano wa Nicholas kuonesha Bw Prajapati, ambaye hajui kusoma na kuandika, athari inayoweza kutokea ya kuchangia. Mtu mmoja hufa nchini India kutokana na jeraha la kichwa kila baada ya dakika tatu, kulingana na Tume ya Neurology ya Lancet, na hivyo, kama Dk Gupta anasema, kuna "uwezo mkubwa kwa wafadhili".

Kwa wastani, kati ya watu 700 na 800 wanatoa viungo kila mwaka tangu 2000 nchini India, ambayo ina zaidi ya watu bilioni 1.4. Dk. Lakini tangu kifo cha Rolly Aprili mwaka jana, kumekuwa na michango mingi ya viungo huko AIIMS huko Delhi kuliko katika miaka mitano iliyopita pamoja.

India imeona michango 846 mnamo 2022, zaidi ya hapo awali, kulingana na takwimu kutoka Shirika la Kitaifa la Upandikizaji wa Tishu.

Dk Gupta anaelezea kama "mabadiliko". Alisema: "Ninajiamini sana - mimi ni daktari wa upasuaji wa neva na hivyo ujasiri huishi katika mishipa yangu na damu - na ninaamini sote tumezaliwa na uwezo wa kubadilika. "Ninaamini mimi ni dondoo ndogo sana baharini ambaye anajaribu kuleta mabadiliko kwa watu."

Kila wakati Reg, 94, anarudi Italia kutoka nyumbani kwake Los Angeles, hukutana na baadhi ya wapokeaji wa viungo vya Nicholas, katika safari hii, alikutana na wanawake wawili waliounganishwa pamoja na athari ya mabadiliko ya mchango.

Kaka yake Shana Parisella Davide aliuawa katika ajali ya gari mnamo Machi 2013, na moyo wake ukapandikizwa kwa Anna Iaquinta. Miaka tisa baada ya upasuaji huo, Anna aliamua kutafuta familia ya mfadhili wake na akajenga uhusiano mkubwa na Shana, ambaye anasema ni kama dada yake.

Shana, ambaye ameendesha kilomita 140 kutoka Fondi hadi Roma, alisema ilikuwa ndoto kukutana na "mtu mkubwa" ambaye alikuwa "mfano kwa kila mtu". Anna alisema: "Si rahisi kwa mtu anayepokea moyo kwa sababu una mawazo mengi na unajisikia vibaya kwa sababu upande wao kuna maumivu mengi.

Lakini kwa upande wako kuna furaha nyingi, hivyo ni wema. kama hisia mbili tofauti. "Nina bahati sana kwamba familia yake ilifurahia sana kukutana nami na, kwao, ni mshangao mkubwa na zawadi kubwa zaidi.

"Zawadi kubwa ya maisha yao ilikuwa kukutana nami. Na kwangu kuwa sawa na kuwa nao, ni njia yangu ya kusema asante, lakini asante haitoshi kamwe. "Hakuna kitakachotosha kupata uzima."

Data ya wafadhili

Uhispania imeongoza katika uchangiaji wa viungo kwa miaka mingi kutokana na uwepo wa madaktari wa kudumu waliofunzwa kuwa waratibu wa kupandikiza viungo katika hospitali kubwa nchini humo.

"Haiwezekani kupandikiza kama idadi ya watu haijahusika," anasema Jose Luis Escalante, mkurugenzi wa upandikizaji katika Hospitali ya Chuo Kikuu cha Gregorio Marañon huko Madrid.

Mnamo mwaka wa 2021, kwa mara ya kwanza katika miongo miwili, Marekani iliipiku Uhispania na kuwa kiongozi wa ulimwengu kwa ufadhili wa viungo uliofanikiwa, kwa sababu ya zaidi ya watu 100,000 walikufa wakati wa janga la opioid.