window.__reverb = {}; window.__reverb.__reverbLoadedPromise = new Promise((resolve, reject) => { window.__reverb.__resolveReverbLoaded = resolve; window.__reverb.__rejectReverbLoaded = reject; }); window.__reverb.__reverbTimeout = setTimeout(() => { window.__reverb.__rejectReverbLoaded(); }, 5000);

Raashiyaa fi Yukireen marii nagaa Istaanbuliin sa'aatii muraasaan dura waliitti dhukaasan

Raashiyaafi Yukireen marii nagaa Istaanbuliitti har'a gaggeefamun sa'aatii muraasaan dura waliitti dhukaasan. Haleellaa diroonii Yukireen buufataalee xiyyaara waraanaa Raashiyaarratti raawwatteenis yoo xinnaate xiyyaaroonni 13 barbadaa'u qondaalli yukireen ibsan.

Guduunfaa

  • Koloraadootti erga namichi hiriirtota Israa'elonni butaman akka gadhifaman gaafatanirratti abidda qabsiisee hedduun miidhaman
  • FBI akka jedhetti ''gochi shororkeessummaatti shakkamu kun,'' hiriira nagaa, kan Israa'eloonni butaman akka gadhiifaman gaafatuu fi torbaniin gaggeeffamu irratti raawwatame
  • Shakkamaan kun Mohammad Sabrii Suleyimaan jedhama, umriinsaa waggaa 45 yoo ta'u lammii Masriiti jedhameera
  • Viizaan nama kanaa bara 2023 akka dhumate miidiyaan waahila BBC ta'e CBS gabaaseera
  • Haleellaa Israa'el giddugala gaargaarsa namoomaa Gaazaarratti raawwatteen yoo xiqqaate 31 du'an
  • Hamaas karoora dhukaasa dhaabuu haaraa US akka hin fudhanne hime
  • Libaanositti loltoota Ayerlaand nagaa eegsisanirratti dhukaasni baname
  • Maakroon gargaarsi dabalataa Gaazaa yoo hin qaqqabu ta'e ejjennoosaa Israa'el irratti cimsuuf- Gabaasa
  • Addunyaan gargaarsi akka Gaazaa seenu gochuuf itti gaafatamummaa qaba- Qondaala UN
  • Raashiyaan haleellaa qilleensaa hanga ammaatti balaafamaa ta'e Yukireen irratti raawwatte
  • Tiraamp ''nama sammuun tuqame'' jechuun Puutiniin arrabsan

Haguuggii Tamsaasa Kallattii

  1. Naayijeeriyaatti balaan lolaa namoota 151 ajjeese

    Balaa lolaa Naayijeeriyaa

    Madda suuraa, Mikail Musa

    Balaa lolaa hamaa torban kana Naayijeeriyaatti mudateen yoo xiqqaate lubbuun namoota 151 darbe.

    Balaa kanaan manneen hedduun manca'aniiru, namoonni kumaatamaan lakkaa'aman buqqa'aniiru.

    Ejensiin Yeroo Balaa Tasaa naannawa Niijeer balaa magaalaa Mokwa jedhamutti mudateen jiraattonni 3,000 ta'an miidhaaf saaxilamuu BBCtti hime.

    Lolaa hamaan kun namoota hedduu haree laga guddaa Niijeer jedmautti naquu kan ibse dhaabbati kun, kanaanis lakkoofsi namoota du'anii daran dabaluu akka danda'u ibse.

    Aanga'oonni naannoo namoonni 11 miidhamuun hospitaalatti yaalamaa jiru jedhan.

  2. Hamaas namoota butaman gadhiisuuf waliigalee US karoora dhukaasa dhaabuu akka foyyeesitu gaafate

    Gaazaa

    Madda suuraa, Reuters

    Hamaasa namoota butamanii lubbuun jiran 10 fi 18 kan lubbuun darbe hidhamtoota Filisxeem danuu mana hidhaa Isra'el jiran waliin wal geeddaruuf waliigaluun Ameerikaan karoora dhukaasa dhaabuu akka fooyyeessitu gaafate.

    Hamaas dhukaasa dhaabuun dhaabbataa akka jiraatu, Israa'el guutummaan Gaazaa keessaa akka baatuufi deeggarsi namoomaa gara Gaazaa galuu akka jalqabu gaafatan. Tahus dhimmooti kunneen waliigalteef kan dhiyaatan miti.

    Hamaas waliigaltee kana ifatti fudhachuufi dhiisuu hin beeksisne, Ameerikaan garuu Israa'el karoora kana fudhachuu beeksistee jirti.

    Hamaas deebisaa Baha Gidduugalaatti ergamaa addaa Ameerikaa Istiiv Wiitkoof galchuu hime.

    Wiitkoof Ibsa kenneen: ''Deebii Hamaas karoora Ameerikaaf kenne argeera. Guutummaan guutuutti waan fudhatama qabu miti, inumaa gara duubaatti nu deebisa. Hamaas yaada dhiyeessine fudhachuun walitti dhiyaatanii dubbchuu hatattamaan eegaluu qabna,'' jedhan.

    ''Haala kanaan dhukaasa dhaabuu guyyaa 60 irratti walii galuu dandeenya,'' jechuunis ibsaniiru.

  3. Ameerikaan waliigaltee niwukilaaraaf Iraaniif yaada dhiyeessite

    Istiiv Wiitkoof

    Madda suuraa, Getty Images

    Ameerikaan waliigaltee niwukilaaraaf Teeraaniif yaada dhiyeessuu gaafa Sanbataa Waayit Haawus beeksise.

    Ministarri Hajaa Alaa Iraan Abbaas Arahichii yeroo ministarri hajaa alaa Omaan Teeraan daawwatanitti ''yaada waliigaltee niwukilaaraa Ameerikaa qabu'' naa dhiyeessaniiru jedhan.

    Gabaasni UN dhimma niwukilaara hordofu Iraan meeshaalee waraanaa niwukilaaraa tolchuu keessatti kan fayyadu oomisha yuraaniyeemii dabalateetti jechuun booda oduun kuni dhagahame.

    Seekreetarii Waayit Haawus Kaarolaayiin Leeviit yaada waliigaltee kanaa fudhachuun ''Iraaniif filannoo isa gaarii dha,'' jechuun booda ''Pireezidant Tiraamp Iraan yoomiyyuu boombii niwukilaaraa hin qabaattu,'' jedhaniiru jette.

    Kana malees Leeviit yaada waliigaltee ''dhimma tokko tokkoof ibsa qabuufi fudhatamaa tahe'' marii'achuuf ergamaan addaa Istiiv Wiitkoof gara Teeraanitti ergaa dhaameera jette.

    Yaada Ameerikaan dhiyeessiteef, ''qajeelfama faayidaafi mirga biyyaalessaa biyyattii toora eegeen Iraan deebii kenniti,'' jedhan Abbaas ibsa X irratti kennaniin.

    Yaada dhiyaate irratti ibsi bal'aa kenname biraan hin jiru.

  4. Israa'el giddugala gargaarsaa taankiidhaan haleeluun 26 du'an- Lubbu baraartota

    Haleellaa Israa'eliin 26 du'an, 150 kan caalan madaa'an

    Madda suuraa, Getty Images

    Ibsa waa'ee suuraa, Haleellaa Israa'eliin 26 du'an, 150 kan caalan madaa'an

    Israa'el giddugala gargaarsi namoomaa irraa raabsamu kan magaalaa kibba Gaazaa- Raafaatti argamu taankiidhaan haleeluun yoo xiqqaate namoonni 26 du'uu ogeeyyiin fayyaa fi namoonni naannoo himan.

    Gaazexeessaan Filisxeem miidiyaa naannoo sanaaf hojjetu tokko wayita taankiiwwan Israa'el heddumminaan dhufuun haleellaa eegalan Filisxeemonni kumaatamaan lakkaa'aman giddugala gargaarsaa kanatti walitti qabamanii turan jechuun BBCtti hime.

    Taankiiwwan kunneen akkuma dhufaniin namoota gargaarsa fudhachuuf walitti qabaman irratti dhukaasa banan jechuun waan arge ibsa gaazexeessaan kun.

    Taateen kun kibba ulaa Gaazaa magaalaa Raafaa keessatti mudate. Haleellaa kanaan namoonni 150 caalan madaa'aniiru.

    Kanneen miidhaan irra ga'ee lubbuun oolan hospitaalota muraasa Kaan Yuunis keessatti argaman, sanuu kan tajaajila ga'aa kennuu hin dandeenyetti, yaalamaa jiru.

    Taateen kun wayita US jaarsummaan gidduu seenuun dhukaasi akka dhaabbatu gochuuf yaaliin taasisaa jirtu, akkasumas Israa'el haala qabiinsa namoomaa Gaazaa keessatti mul'achaa jiruun addunyaarratti daran qeeqamaa jiranitti mudate.

  5. Hospitaalli Gaazaa tokkicha hafe tajaajila dhaabe

    Dhukkubsattootni Hospitaala keessa akka gadhiisan ajaja darbee booda yaa'an

    Madda suuraa, Reuters

    Ajaja waraanni Israa’el dhukkubsattootaa fi hojjettoota fayyaa hospitaala isa dhumaa kaaba Gaazaa keessatti tajaajila kennaa ture keessaa akka ba'an ajaje hordofuun tajaajilli kun akka addaan cite Daarektarri dhaabbatichaa beeksiseera.

    Dr Mohaammad Salhaan BBC'tti akka himanitti dhukkubsattoonni Kamisa galgala hospitaala al-Awdaa Jabaliyaatti argamu keessaa kan baafaman yoo ta'u, yeroo amma kanas hospitaalli tokkoyyuu Kaaba Gaazatti tajaajila wal'aansa fayya kennu hin jiru'' jedhan.

    Raayyaan Ittisa Israa’el (IDF) tarkaanfii kana ilaalchisee hanga ammaatti yaada hin kennine.

    Haalli kun kan hamaataa jiru ammoo yeroo tattaaffiin dhukaasa dhaabuuf taasifamaa jiru itti fufee jiruuttidha.

    Hamaas karoora Ameerikaa, kan Waayit Haawus Israa'eliin ''mallatteesse'' jedhe ''gadi fageenyaan qorachaa jira'' jedha.

    Pirezidaantiin Ameerikaa Doonaald Traamp Jimaata darbe walii galteen tokko ''yeroo baay'ee dhiyootti'' akka ta'uu akka amanan dubbataniiru.

    Garuu Hamaas karoorri kun gaaffii bu’uuraa isaa kan hin guunne ta’uu ibse.

    Waliigaltichi guyyoota 60f dhukaasa dhaabuu kan of keessaa qabu yoo ta’u, Hamaas torban jalqabaa keessatti namoota ugguraman 28 - lubbuun jiranii fi du’an - kan gadhiisuyoo ta’u, namootni butamanii hafan 30 ammoo erga waligalteen dhukaasa dhaabuun dhaabbataa jalqabee booda gadhiifamu.

    Waliigaltee kana hordofuun hidhamtoonni Falasxiin kuma tokkoo ol kan hiikaman yoo ta’u, gargaarsi namoomaa karaa Dhaabbata Mootummoota Gamtoomanii fi dhaabbilee birootiin gara Gaazaatti ni ergama.

    Israa’el hojii waraanaa naannoo sanatti itti fuftee jirti, sa’aatii 24 darban keessatti haleellaa raawwatameen yoo xiqqaate namoonni 72 ajjeefamuu ministeerri fayyaa Gaazaa Hamaasiin hogganamuJimaata darbe ibseera.

  6. Saayintistiin Faransaay qoricha ulfa baasuu kalaqe du'e

    Saayintistii Etinne Emile

    Madda suuraa, Getty Images

    Saayintistiin Faransaayi kiniinii ulfa baasuu kalaqe umrii isaa waggaa 98tti du'e.

    Saayintistiin Etinne Emile jedhamu kiniinii ulfa baasuu RU 486 ykn mifepristone jedhamu ulfa baasuuf fudhatamuu qalakee.

    Qorichi kun dubartoota addunyaa miliyoonaan lakkaa'amaniif filannoo gatii madaalawaa, nageenya qabuu fi baqaqsanii hodhuu malee ta'e kennuu isaatiinis galateefameera.

    Saayintistichi bu'aa qorannoo saayinsii agarsiisuuf kutannoo nama qabu, bilisummaa dubartootaa fi dhala namaa fooyya'aaf yeroo dheeraa akka jiraatu gochuuf fedhii qaburra hojiwwaan qorannoo heddu hojjataa tureera.

    Pirezidaantiin Faransaay Imaanu'eel Maakroon saayintistii kana ''ifa gootummaa'' jechuun faarsuun ''sammuu tarkaanfataa dubartoonni bilisummaa isaanii akka argatan gargaare'' jedhan.

    Saayintistiin kun bara 1926 Faransaay magaalaa Istiraasbargiitti dhalate.

  7. Balaa lolaa Naayijeeriyaa mudateen lubbuun namoota 110 ol ta'anii darbe

    Namoota lolaa keessaa  fi kanneen gargaarsa kennaa jiran

    Madda suuraa, Getty Images

    Ibsa waa'ee suuraa, Namoota lolaa keessaa fi kanneen gargaarsa kennaa jiran

    Jiddugaleessa Naayijeeriyaa keessatti rooba cimaa roobee, balaa lolaa uumameen lubbuun namoota 110 darbuu qondaaltonni BBC'tti himan.

    Roobni kun sa'aatii hedduuf kan roobe ta'uu itti gaafatamaan abbaa taayitaa bulchiinsa balaa tasaa Naannoo Nijeer Abullahi Baba-Arah himaniiru.

    Itti dabaluudhaanis '' lolaa manneen jireenyaa 50 ol mancaasera'' jedhan. Akka qondaala kanaatti keessumaa magaalaa biyyatti Mokwaa jedhamu aanaalee lama keessatti miidhaa cimaan qaqqabeera.

    Biyyatti keessatti lolaan haala kanaan miidhaa qaqabsiisuun erga waggaa 60 as isa guddaa akka ta'elle himameera.

    Ammayyuu kanneen miidhaa kana jalaa hin baraaramne mootummaan akka isaaniif birmatu gaafataa jiru.

  8. Israa'el Maakroon 'waraana Yihudootaa irratti raawwatamu tumsaa jira' jechuun himatte

    Emaanu'eel Maakroon

    Madda suuraa, EPA

    Ministeerri Dhimma Alaa Israa'el himata Emaanu'eel Maakroon irratti kan dhiyeesse yoo ta'u, ''pirezidaantiin Faransaay waraana Yihudootaa irratti taasifamu warra tumsan keessa jiru'' jedhe.

    Maakroon kanaan dura Israa'el haala namoomaa Gaazaa furuuf carraaqqii dabalataa yoo hin taasifne ''ejjennoo waloo keenya cimsuu qabna'' jedhanii turan.

    Gargaarsa Dhaabbata Mootummoota Gamtoomanii fi Fandii Namoomaa Gaazaatiin raabsamu wabeeffachuun, “Israa’el yeroo ammaa tattaaffii gooteen gargaarsi gara Gaazaatti akka seenu haala mijeessaa jirti” jedhan.

    Guyyoota darban keessa Dhaabbanni Biyyota Gamtoomanii uggura torban 11f ture kaasuu hordofuun gargaarsi dabalataa gara Gaazaatti akka hayyamamu dhiibbaa gochuu itti fufeera.

    Kanaan dura Jimaata darbe Waajjirri Qindeessituu Dhimmoota Namoomaa Dhaabbata Biyyoota Gamtoomanii Israa’el gargaarsa guddaa Gaazaa akka hin seenne dhorkite jechuun himatee ture.

  9. Gaazaan beelaaf saaxilamuuf dirqamteetti, kun yakkaa waraanaati- UN

    Lammilee Filisxeem erga uggurri kun kaafamee nyaata barbaaduuf  wiirtuuwwan raabsaa gargaarsaii Namoomaa Gaazaatiin walitti qabamanii jiran

    Madda suuraa, Reuters

    Ibsa waa'ee suuraa, Lammilee Filisxeem erga uggurri kun kaafamee nyaata barbaaduuf wiirtuuwwan raabsaa gargaarsaii Namoomaa Gaazaatiin walitti qabamanii jiran

    Hogganaan gargaarsa namoomaa Dhaabbata Biyyoota Gamtoomanii akka jedhanitti namoonni Gaazaa keessa jiraatan Israa'eliin beelaf saaxilamuuf dirqamaniiru jedhan

    Toom Fileechar gaaffiifi deebii BBC waliin taasisaniin,beelli kun deebii idil-addunyaa Gaazaaf kenne irraa kan dhufe ta'uu amantaa qaban ibsaniiru.

    ''Dirqiin beelessuun yakka waraanaati, eyyee, kun ifatti yakka waraanaa jedhamee ramadame." Kun dhimma manneen murtii murteessuu fi dhumarratti seenaan gaafatu ta'uun isaa ifaadha jedhan.

    Fletcher akkasumas dhiheenya kana yoo gargaarsi hin hayyamamne daa'imman 14,000 Gaazaatti sa'aatii 48 keessatti du'uu danda'u jechuun ibsanii ture.

    Israa’el torban darbe gargaarsa daangeffame gara Gaazaatti hayyamuu kan jalqabde yoo ta’u, uggura ji’oota sadiif ture ka'uun dhiyeessii akka nyaataa, qoricha, boba’aa fi kaan jalqabeera.

    Uggura kana erga kaa’ee torban lama booda haleellaa waraanaa waligaltee dhukaasa dhaabuu ji’a lamaaf Hamaas waliin ture xumuruun haleeltti deebite

    Israa’el tarkaanfiin kun garee hidhattootaa kana irratti dhiibbaa uumuuf ta’uu ibsiti, namootni Hamaasin butaman 58 ammayyuu Gaazaatti ugguramanii jiru, isaan keessaa yoo xiqqaate namootni 20 lubbuun akka jiran amanama.

  10. Yaadni dhukaasa dhaabuu gaaffii Hamaas guutuu hin dandeenye- qondaala Hamaas

    Qondaala Hamas Baasem Nayim

    Madda suuraa, Reuters

    Ibsa waa'ee suuraa, Qondaala Hamas Baasem Nayim

    Qondaalli Hamaas Baasem Nayiim yaada ergamaan addaa Ameerikaa Istaav Witkoof dhiheesseef Hamaas Israa'el irraa ''deebii ifaa'' argateera jedhan.

    Deebiin Israa'el kennite, Nayiim, "gaaffii haqaa fi seera qabeessa ummanni keenyaa kamiyyuu guutuu kan hin dandeenye yoo ta'u, isaan keessaa diinummaan hatattamaan dhaabbachuu fi balaan namoomaa Gaazaatti mudachaa jiru dhaabachuu qaba" jedha.

    Itti dabaluudhaanis, "Hoggansi Hamaas yeroo ammaa yaada haaraa kana gadi fageenyaa fi itti gaafatamummaadhaan ilaalaa jira" jedhan.

    "Madaalliin kun miira itti gaafatamummaa biyyaalessaa guddaa ta'ee fi mirgaa fi egeree ummata Filisxeem lafa isaa irratti eeguuf kutannoo cimaa qabuun kan qajeelfamudha," jechuun ibsaniiru.

  11. Maadriid Tireentiin guyyoota dura dursee fudhachuuf yuuroo miliyoona 10 kaffale

    Tireent Aleksaander Arnoold

    Madda suuraa, Getty Images

    Ittisni Liiverpuul Tireent Aleksaander Arnoold boru, Sanbata, Waxabajjii 1, 2025 irraa kaasee taphataa Riyaal Maadriid ta'a.

    Tireent kontiraatni Liiverpuul waliin qabu hanga dhuma ji'a Waxabajjii kan isa tursu ture. Haata'u malee Riyaal Maadriid taphataa kana waancaa Kilaboota Addunyaarratti qabatee dhiyaachuuf jecha kontiraatnisaa osoo hin dhumiin dura fudhachuuf murteesse.

    Kanaafi Liiverpuuliif yuuroo miliyoona 10 kaffaluun gabaafameera.

    Ittisni Liiverpuul duraanii ganna 26 kun kontiraatasaa haaromsuu diduun bilisaan gara Maadriid godaanaa jira.

    Tireent Maadriid waliin waliigalteen mallatteesse hanga waggaa jahaa achi turuu dabalata. Yeroo kana dura kilaba isa fudhachuu barbaadurraa ammoo baasiin eegamu yuuroo biliyoona tokko ta'a.

    Waancaan Kilaboota Addunyaa Waxabajjii 14 eegala. Taphni jalqabaa Maadriid shaampiyoonaa Sawdii Al-Hilaal waliini.

    Arnoold daa'ima waggaa jahaa ta'ee qe'ee dhaloota isaatti Liivrpuulitti makame.

    Gatii jijjiirraa bilisaan godanuun isaa deeggartoota hedduu dheekkamsiiseera. Gaggeessaan isaan akka eege hin taane.

  12. Ministirri nageenyaa Israa'el Gaazaatti 'humna guutuu' fayyadamuun amma jedhan

    Itaamaar Been-Gviir

    Madda suuraa, Reuters

    Ministirri nageenya biyyaalessaa Israa'el kan duudhaa duraanii leellisan (far-right), Itaamaar Been-Gviir Gaazaa keessatti ''humna guutuu'' fayyadamuun yeroonsaa amma jedhan.

    Ergaa aanga'aan kun kallattiin Minsitirra Mummee biyyattii Beenjaamin Netaaniyaahuuf dabarsaniin, Been-Gviir amma ''kanaan booda sababni hin jiru'' jedhan, Hamaas waliigaltee dhukaasa dhaabuu kuffiseera jechuudhaan.

    Akka yaadachiisaatti, qondaalli olaanaan Hamaas tokko karoorri Ameerikaan Gaazaa keessatti dhukaasa dhaabuuf qabdu kan gaaffiilee ijoo guutuu ta'uu kaasuudhaan, yaada dhihaate qorachuu itti fufna jechuun BBCtti himanii ture.

    "Burjaajiin, wal-jijjiirraa fi dadhabbiin jiru xumuramuu qaba. Durayyuu carraa baay'ee dhabneerra," jedhan Been-Gviir.

    "Amma yeroon humna guutuudhaan, osoo ija hin libsatiin itti seenuudha, Hamaas balleessuu fi hanga dhumaatti isa ajjeesuudhaaf," jedhan.

  13. Seenaan daa'ima haadhasheen gurguramtee uummata qalbii cabsee, boossise

    Haadhaa fi wal taatooshee mucaa waggaa jahaa gurgurachuun itti murtaa'e

    Madda suuraa, Gallo Images via Getty Images

    Gochaa akkasii kana baayyee dhagahee hin beeku. Haadha daheetu namoota biraa lama waliin ta'uun intalashee kan umuriin waggaa jahaa gurgurattee bakka buuteenshee dhabame

    Jarreen kunneen sadanis balleessaa raawwataniitti sababii gaabbii hin agarsiifneef jedhamuun haala wal qixa ta'een hidhaan umurii guutuu kaleessa itti murtaa'eera.

    Viidiyoon Joshlin Ismiiz wayita kofaltu agarsiisu dhaddacha keessatti yemmuu agarsiifamutti hirmaattonni dhaddachichaa hedduun ni boo'an.

    Daa'imni kichuun umurii waggaa jahaa kun waggaa tokko dura ture achi buuteenshee kan dhabame.

    Haata'u malee dhabamuu daa'ima kanaa duuba adda durummaan kan shakkame harmeeshee garaatti baattee ishee deessedha. Guutummaan gabaasa kanaa karaa kanaan seenaa dubbiifadhaa.

  14. Waa'ee karoora dhukaasa dhaabuu Gaazaarratti US, Israa'elii fi Hamaas maal jedhan?

    US, Israa'eliifi Hamaas karoora dhukaasa dhaabuu irratti yaada mataasaanii kennaniiru

    Madda suuraa, EPA

    Dhimma karoora dhukaasa dhaabuu Gaazaa ilaalchisee kan jidduu galaa jirtu Ameerikaa dabalatee qaamooleen wal lolaa jiran Israa'eliifi Hamaas waan jedhan qabu.

    Ameerkaa

    Waayit Haawus akka jedhutti, pirezidaant Doonaald Tiraamp fi ergamaan addaasaanii Isteev Wiitkoof waliigaltee dhukaasa dhaabuu Hamaasiif dhiyeessan kan Israa'el ''mallatteessitedha'' jedha.

    ''Mariin sun ammas itti fufee jira,'' jechuun ibse Waayit Haawus Kamisa darbe. Haata'u malee, qabiyyee yaada dhihaate jedhameerratti bal'inaan hin ibsine.

    Israa'el

    Mootummaan Israa'el ammoo karooricharratti ifatti yaada hin kennine.

    Haata'u malee, Ministirri Muummee biyyattii Beenjaamin Netaaniyaahuun walgahii Kamisa darbe maatii namoota firoonni jalaa booji'aman waliin taa'aniin karoora kana fudhachuusaanii fi Hamaas batalatti deebii akka hin kennine himaniiru.

    TVn Israa'el Chaanaalii 12 akka gabaasetti, Netaaniyaahuun walgahii sanarratti akkas jedhe: "Karoora Witkoof isa haaraa galgala kana nuuf dabarfame fudhachuuf waliigalleerra. Hamaas ammallee deebii hin kennine. Hamaas namoota bute kan dhumaa ni gadhiisa jennee hin amannu. Hanga namoonni butaman hundi harka keenyatti deebii'aniitti Istiriippicha keessaa hin baanu."

    Hamaas

    Hamaas ammallee waliigaltee kana ilaalaa kan jiru yoo ta'u, yaada ofiisaa hin baafne.

    Haata'u malee, qondaalli olaanaan Hamaas tokko BBCtti akka himaniitti, dhukaasa dhaabuun yeroo gara dhukaasa dhaabuu dhaabbataatti akka geessuu wabii kennuu, ykn gara pirootokoolii namoomaa kan akka yeroo dhukaasa dhaabuu xumurameetti konkolaattonni gargaarsaa dhibbaan lakkaa'aman guyyaatti Gaazaa akka seenan hayyametti deebi'uu dabalatee, karoorichi gaaffii isa ijoo ka'an akka hin deebiifne dubbatan.

    Haata'u malee, qondaalli kun Hamaas jiddu-galeessitoota waliin qunnamtii kan qabu yoo ta'u, yeroo isaa eeggatee deebii barreeffamaa akka dhiyeessu dubbatan.

  15. Tarkiin imaltoota qubachuu xiyyaaraan dura teessoorraa ka'an adabuuf

    Xiyaarra daandii qilleensa Tarkii

    Madda suuraa, Getty Images

    Imaltoonni gara Tarkiitti balal'in hundi osoo mallattoon qabattoo nageenyaa agarsiisu hin badiin dura teessoo isaaniirraa ka'an addabbiin kan isaan eeggatu ta'uu to'attoonni ibsaniiru.

    Abbootiin Taayitaa Siviil Aviyeeshinii Tarkii ajaja kana kan dabarsan erga imaltoota irraa komiin isa qaqqabee booda ta'uu beekiseera.

    Seeroonni kunneen jalqaba baatii kanarraa eegaluun hojiirra kan oolfaman ta'uu hime.

    Abbaan Taayitaa imaltoonni seericha cabsan adabbiin irratti muramu maal akka ta'e qajeelfamicha keessatti eeruu baatanilleen, gara doolaara 70 akka ta'e miidiyaaleen Tarkii gabaasaniiru.

    Taateewwan akkasii kunneen, ''garmalee dabalaa jiraachuu'' kan akeekkachiise Abbaan Taayitichaa, xiyyaarrii osoo hin qubatiin dura imaltoonni baayyeen bakka shaanxaan keessa kaa'amu kan teessuuma namaatii olii akka saaqan komii hedduun na qaqqabeera jedheera. Dabalataaf asiin galuu dandeessu.

  16. Addunyaan gargaarsi akka Gaazaa seenu gochuuf itti gaafatamummaa qaba- Qondaala UN

    Ibsa waa'ee viidiyoo, Addunyaan gargaarsi Gaazaa akka seenu gochuuf itti gaafatamaa qaba jechuun qondaalli UN BBCtti himan

    Gaazaan Israa'eliin humnaan akka beelaaf saaxilamtu taasifamaa jiraachuu qondaalli olaanaan Dhaabbata Biyyoota Gamtooman (UN) BBC'tti himan.

    Toom Filetcher rippoortara addaa BBC kan ta'e Fergaal Keanetti akka himanitti, addunyaan gargaarsi namoomaa gara Gaazaa akka galu gochuuf tarkaanfii cimaa fudhachuufi ''gochaa duguuggaa sanyii ittisuuf'' itti gaafatamummaa qaba jedhan.

    Israa'el ammoo Hamaas gargaarsa nyaataa akka hatu kan komattee yoo ta'u, UN wiirtuuwwan raabsaa gargaarsaa waraanaan qindaa'an waliin tumsa gochuu dide jechuun himatteetti.

    Aanga'aan dhaabbatichaa kun, dhiyeessiin muraasni gareewwan wanbadee hidhataniin kan fudhataman ta'un alatti, gargaarsi irra caalaan isaa gara wiirtuuwwan raabsaa darbeerra jedhan.

  17. Maakroon gargaarsi dabalataa Gaazaa yoo hin qaqqabu ta'e ejjennoosaa Israa'el irratti cimsuuf- Gabaasa

    Pirezidantiin Faransaay Imaanu'eel Maakroon

    Madda suuraa, EPA

    Pirezidantiin Faransaay Imaanu'eel Maakroon, Israa'el haala gargaarsa namoomaa Gaazaa keessatti mudateef deebii kennuudhaaf caalaa yoo hin hojjenne "ejjennoo waloo keenya jabeessuu qabna" jechuusaa dhaabbanni oduu AFP gabaaseera.

    Maakroon imala gara Singaapoor taasisan irratti haasawa taasisaniin, ''sa'aatii fi guyyoota dhufan keessatti'' hojiin dabalataa yoo hin hojjetamne ta'e tarkaanfiin akkanaa kun barbaachisaa ta'a jechuusaa gabaafameera.

    Akkasumas, haal-duree tokko malee walabummaa bulchiinsa Filisxeemf beekamtii kennuunis ''dirqama naamusaati'' jechuun dubbachuusaa AFP gabaaseera.

  18. Bulchaan Gaazaa Mohaammad Sinwaar kan Israa'el tibbana ajjeessuu himte eenyu?

    Mohaammad Yaahyaa

    Madda suuraa, Reuters

    Ministirri muumee Israa'el Beenjaamiin Netaaniyaahuun waraanni isaanii hogganaa Hamaas Gaazaa bulchu Mohaammad Sinwaar ajjeesuu beeksiise.

    Mohaammad namoota Hamaas Israa'el cimsitee barbaadaa turte keessaa tokkoo fi obboleessa hogganaa garee kanaa duraan ajjeeffaman, Yaahyaa Sinwaar yoo ta'an waraannii Israa'el "dhabsiiseera" jedhan Neetaaniyaahuun.

    Waa'ee ajjeechaa kanaa ilaalchisee Hamaas garuu hin mirkanneessinees ykn ammoo hin haallees. Waa'ee hogganaa damee waraanaa Hamaas Birgeedii Izzedine al-Qaassaam beekamaa kan beeknu kunooti. Guutummaa gabaasa kanaa asiin galaa dubbifadhaa.

  19. Libaanositti loltoota Ayerlaand nagaa eegsisanirratti dhukaasni baname

    Loltoonni ayiriishii dhibbaan lakkaa'aman ergama nagaa eegdiisuu libaanoos keessatti hirmaataa jiru

    Madda suuraa, Reuters

    Loltoonni Aayerlaand kibba Libaanos keessatti nagaa eeguudhaan tajaajilaa jiran, wayita Raayyaa Ittisa Biyyaa Libaanos waliin sakatta'insa waloo taasisaa jiranitti dhukaasni irratti banamuu itti aanaan ministira mummee Ayerlaand beeksise.

    Taateen ku kan mudate naannoo Biluu Laayin Kibba Libaanositti jedhameera.

    Ollaa naannoo gareen kun keessa socho'utti rasaasni meeshaa waraanaa xixiqqaa hedduun itti dhukaafamuusaa Raayyaan Ittisaa Aayerlaand beeksiseera.

    Konkolaattota waraanaa isaan ittiin socho'aa turan irras ta'e namarra miidhaan qaamaa ga'ee ilaalchisee hanga ammaatti wanti jedhame omtuu hin jiru.

    Kamisa darbe Biroodkaastarri Aayerlaand 'RTÉ' waliin kan dubbatan, Ministirri Dhimma Alaa Ayerlaand, Siimoon Haaris, dhimma haleellaa loltoota nagaa eegsisan biyyattiirratti raawwatame kan ''guutummaatti sirrii hin taane, guutummaatti fudhatama hin qabne'' jedhe ilaalchiisuun mootummaa Israa'el akka qunnaman dubbataniiru.

    Aangaa'aan kunis: "Kana ani akka gochaa dorsiisuu IDF (Rayyaan Ittisa Israa'el) nagaa eegdota irratti, ykn ammoo akkuma dhiheenya kana argine, dippilomaatota Aayerlaandi irrattis agarruttiin ilaala. Kanaaf, kun fudhatama hin qabu," jedhan.

    ''Taateen har'aa kunis balaa nagaa eegdonni keenya naannoo tasgabbii hin qabneefi jeequmsi itti dabalaa jiru keessa wayita socha'an guyyaa hunda isaan mudatu agarsiisa."

    Itti dabaluudhaanis, loltoonni ''nagaa fi fayyaa'' ta'uu isaaniitti gammaduusaanii dubbataniiru.

  20. Haadha ganna 22 booda barnootatti deebitee ilmashee waliin barattu

    Haadha waggaa 20 booda barnootatti deebii'uun yunvarsitii galte

    Madda suuraa, Dechasa

    Yimmenyuush Mitikkuu jedhamti. Barnoota baay'ee jaalatti. Maatiinshee garuu akka heerumtee mana dhaabbattu dirqisiisan. Fedhiishee malee barnoota addaan kuttee bultii dhaabbatte, ijoollee dubaraa lamaa fi dhiiraa lama godhatte.

    Barnoota akka loon hora nadhaniitti barbaadduu dhiistee, ilmaanshee barsiistee ijaa ba'uuf murteessite. Ilmaanshee yeroo boqonnaadhaaf gara manaatti deebi'an waa'ee barnootaa haasa'u.

    Harmeen isaanii heerumtee ganna 22 booda jaalalli barnootaa waan keessasheetii du'e itti fakkaate deebi'ee itti dhaga'amuu jalqabe. Akkuma qoosaa ijoolleeshee waliin otoo haasoftuu, "otoon hin heerumne ta'ee silaa akkuma keessan nan baradhan ture" jechuun miira gaabbiitiin dubbatte.

    Achumaan ijoollenshees maaliif barnootatti hin deebitu jechuun harmee isaanii gaafatan. Ijoolleenshee gaabbiin haadha isaanii akka umrii dheeratu hin feene. Barnootatti akka deebitu gaafatan. Abbaan manaa ishees yaadicha deggare. Odeessa kanarratti dabalataan dubbiisuudhaaf asiin galaa.