Ma-DJ wa kike wa Iran wanaotumbuiza na kuvunja miiko

Ngoma za watu wa jinsia tofauti ni kinyume cha sheria nchini Iran lakini hata hivyo zinafanyika - mbali na macho ya polisi wa maadili - na baadhi ya ma-DJ wa kike wanaochezesha na umati pia wanavunja miiko na kuvuka mipaka ya kitamaduni.

Mapinduzi ya Kiislamu ya 1979 ya Iran yaligeuza maisha ya kitamaduni ya nchi kuwa juu chini.

Muziki wa pop, uliochukuliwa kuwa usio wa mapinduzi, ulipigwa marufuku, hivyo wanamuziki wengi walikimbia. Wakati huo huo ilitangazwa kuwa dhambi, au haram, kwa wanawake kuimba.

Tamaduni pop ilitoweka. Na bado, kisiri, mambo kadhaa yaliendelea kama hapo awali.

Kaseti za muziki "zisizo na heshima" na CD ziliingizwa nchini kinyemela kutoka nje ya nchi na kupelekwa kwa siri hadi kwenye makazi ya watu. Kisha, mara tu chakula cha jioni kilipoisha, taa zingepunguzwa na vyumba vya kuishi vikawa sakafu ya ngoma.

"Nilikuwa nyota wa kucheza kwenye kila mehmooni [sherehe ya familia]," anasema Paramida, ambaye sasa ni DJ anayeishi Berlin, mtayarishaji na mmiliki wa lebo ya rekodi.

Mamake Paramida alikuwa ameondoka Irani kwa sababu hakutaka binti yake aishi katika nchi "ambapo wanawake walitendewa vibaya sana". Uvaaji wa lazima wa hijabu ulikuwa ni moja tu ya vikwazo ambavyo alipinga.

Aliishi Ujerumani, lakini mnamo 2002 ilimbidi arudi kwa sababu za kifamilia, na kwa miaka minne Paramida alisoma shuleni huko Tehran. Muda si muda, hakuwa akicheza dansi tu nyumbani, bali alihudhuria karamu za chinichini.

"Sote tuligawanyika kwenye magari, wavulana kwenye magari mengine na wasichana kwa mengine. Tulienda nje ya jiji. Na kisha tuliweka muziki na taa na kila mtu alikuwa akicheza," anasema Paramida.

Kuanzia mwishoni mwa miaka ya 1990 aina mpya ya utamaduni wa sherehe ulikuwa umeanza kusitawi nchini Iran. Pamoja na kuwasili kwa satelaiti haramu zilikuja chaneli za muziki kama vile MTV, na sherehe za chinichini ziliibuk baadaye.

"Kwa mara ya kwanza, nilienda kwenye sherehe na DJ alikuwa akicheza muziki wa nyumbani," anakumbuka Nesa Azadikhah, DJ mwenye umri wa miaka 40 aliyezaliwa na kukulia Tehran.

"Nilikuwa nikimtazama kila wakati na kujiwazia: 'Ningependa kuwa na kazi hiyo.'

Miaka michache baadaye, Nesa alikuwa mmoja wa wanawake wa kwanza wa Kiirani kuwa DJ katika "sherehe za bure" za chinichini - mikusanyiko ya muziki ya nyumbani na ya teknolojia katika kumbi za kibinafsi ambazo zilikuwa tu za kualikwa.

Katika siku za mwanzo, karamu nyingi zilifanyika katika kijiji cha ski cha Shemshak, kilichoitwa "Shibiza" baada ya kisiwa cha Uhispania Ibiza na eneo lake maarufu la kilabu duniani.

Lakini kufanya sherehe nchini Iran ni uhalifu. Ingawa haijaorodheshwa katika kanuni ya adhabu, mara kwa mara watu hukamatwa kwenye mikusanyiko ya chinichini, na kushtakiwa kwa kunywa pombe au kuchangamana na watu wa jinsia tofauti - makosa ambayo yanaweza kuadhibiwa kwa faini, vifungo vya jela au viboko.

Haijulikani ni watu wangapi hukamatwa kwa aina hii kila mwaka, lakini watu 300 walizuiliwa katika tukio moja la chinichini Novemba mwaka jana, kulingana na mashirika ya habari ya ndani.

Na siku chache zilizopita, tarehe 5 Machi, iliripotiwa kwamba takriban wanafunzi 11 kutoka chuo kikuu cha juu walikamatwa katika klabu ya mchanganyiko wa jinsia na kusimamishwa kwa hadi mihula mitatu.

"Wazazi wangu kila mara waliniambia kwamba ikiwa polisi wangenikuta kwenye sherehe, itakuwa shida. Hii ilinifanya kuwa mwaangalifu sana," anasema Nesa.

Yeye wala Paramida hawajawahi kukamatwa kwa kuhudhuria sherehe. Lakini kukua na hali ya hatari ya mara kwa mara kunaweza kuwa kuliunda maisha ya watengenezaji wa muziki wa Iran.

Ni sababu mojawapo ya ma-DJ hao wawili kuhisi kuwa wameunganishwa na harakati za wanawake ambazo kwa miaka 45 iliyopita zimekuwa sehemu ya wito wa kuleta mabadiliko nchini Iran - ikiwa ni pamoja na kifo cha Mahsa Amini mwenye umri wa miaka 22, akituhumiwa kuvaa hijabu yake kwa njia isiyostahili

Paramida anasema aliguswa moyo na maelfu ya waandamanaji waliokuwa wakiimba, "Mwanamke, Maisha, Uhuru", wakati maandamano yalipoenea nchini Iran mwaka wa 2022.

" Harakati hiyo kwa kweli ilinipa matumaini kwamba kuna uhusiano kati yetu sote wanawake," anasema.

Pamoja na DJ mwenzake wa Iran Aida, Nesa ameanzisha Mradi wa Wanawake, Maisha, Uhuru, mkusanyo wa muziki wa kielektroniki wa wasanii wa kike wa Iran. Ni mshirika wa mpango mwingine anaoendesha unaoitwa Deep House Tehran, jukwaa ambalo linaonyesha kazi za watayarishaji wa muziki wa kielektroniki wa chinichini.

Nesa na Paramida wanahisi kwamba kwa mwanamke kwenda kwenye karamu ya kielektroniki ya chinichini ni kauli ya kisiasa, katika nchi ya kitamaduni na kidini kama vile Iran.

"Kwa kuwa mambo mengi tunayopenda ni mwiko au marufuku, tunapoanza kufanya mambo hayo kimsingi tunavunja sheria. Vitendo hivyo vinageuka kuwa vitendo vya kutotii na kupinga," Nesa anaiambia BBC 100 Women.

"Ukweli kwamba nina uwezo wa kufanya kile ambacho ni marufuku kwa wanawake wengi nchini Iran kwa kweli inanifanya mpingaji," anasema Paramida.

Sekta ya muziki wa densi duniani inajulikana kuwa na wanaume wengi, lakini ilikuwa mbaya zaidi wakati Paramida na Nesa walipoanzisha DJ-ing katika miaka ya 2010.

"Ubaguzi wa kijinsia bado upo, ni tofauti tu," anasema Nesa, ambaye kama Dj wa kwanza wa kike kuigiza nchini Iran ameshuhudia jinsi tukio lilivyobadilika. Hivi sasa kuna angalau ma-DJ wengine 10 wa kike katika ulimwengu wa densi wa chinichini wa nchi, anasema.

"Maisha yangu yote nimekuwa nikiambiwa, 'Huwezi kufanya hivi, huwezi kufanya hivyo kwa sababu wewe ni mwanamke,' na nimekuwa kama, 'naweza, na nitakuonyesha,' Anasema Paramida.

"Kufikia umri wa miaka 25 nilikuwa DJ kwenye karamu bora zaidi za chinichini na nilikuwa na lebo yangu ya rekodi," anaongeza.

Kwa sasa yeye ni DJ mkazi katika Baa ya Panorama huko Berghain, klabu maarufu ya kimataifa ya tekno mjini Berlin.

Nesa ana ndoto za kucheza Ulaya pia. Kwa miaka kadhaa, maombi yake ya visa yalikataliwa, kama inavyotokea kwa wasanii wengine wengi wa Iran.

Hatimaye alipata nafasi ya kwenda kimataifa. "Ilikuwa 2017, nilialikwa kucheza Yerevan, Armenia. Klabu ambayo ilikuwa na shughuli nyingi na nilipata maoni mazuri," anasema.

Sasa amepata makao ya mwaka mzima nchini Ufaransa kupitia mpango wa visa wa Global Talent.

"Ninahisi sasa lazima nifanye kazi kwa bidii na kwa kasi zaidi, kuna ushindani zaidi hapa," Nesa anasema wakati anajiandaa kwa tamasha huko Liverpool.

Paramida sasa anacheza katika vilabu na tamasha kutoka Japan hadi Brazil - alikutana na BBC 100 Women huko Ibiza, ambapo alikuwa akijiandaa kwa tamasha katika klabu moja maarufu ya kisiwa hicho - lakini hajarejea Iran tangu 2006.

"Moja ya ndoto zangu kubwa ni kuweza kurudi na kufanya karamu mjini Tehran!" anasema. "Je! hiyo itakuwa ya kushangaza kwa kiwango gani");