İzmir Büyükşehir Belediyesi'nde işçiler neden grevde, taraflar ne diyor?

İzmir Büyükşehir Belediyesi'ne ait İZELMAN, İZENERJİ ve Egeşehir şirketlerinde çalışan işçilerin grevi altıncı gününe girdi.

Grevi yürüten Genel-İş Sendikası'na göre greve 23 bin işçi katılıyor.

İşçiler "eşit işe eşit ücret talep" ettiklerini söylüyor.

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay, grev sürecinin "mantıklı hiçbir açıklaması olmadığını" savunuyor.

Tugay Genel İş Sendikası'nı grevi "insanların günlük hayatını alt üst etme ve sağlıklarını bozmayı da göze alarak devam ettirme çabası içinde" olmakla suçluyor.

Tugay'la birlikte çeşitli ilçelerin belediye başkanları 1 Haziran Pazar akşamı şehirde çöp topladı.

Tugay ayrıca halkı çevreyi temiz tutma ve araçlarını duraklarda bekleyen insanlarla paylaşmaya çağırdı.

BBC Türkçe'ye konuşan işçiler ise greve devam etmeye kararlı olduklarını söylüyor.

Kimler grevde?

İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından 1992 yılında kurulan ve genel hizmetler, otopark, özel eğitim, itfaiye ve sağlık hizmetleri gibi alanlarda faaliyet gösteren bir anonim şirket olan İZELMAN yaklaşık sekiz bin kişiyi istihdam ediyor.

İZENERJİ insan kaynakları, temizlik, bakım, onarım, enerji, güvenlik hizmetleri, ilaçlama ve turizm sanayi ve ticaret anonim şirketi olarak, İzmir Büyükşehir Belediyesi ile bağlı kuruluşlarına ve şirketlerine personel temini hizmeti veriyor.

Bünyesinde yaklaşık 12 bin kişi görev yapıyor.

Büyükşehir belediyesine ait olan bir diğeri iştirak olan Egeşehir ise kentleşme ve konut projeleri sunuyor.

Grev nedeniyle kentin bazı bölümlerinde çöpler toplanmıyor, temizlik hizmetleri ve toplu taşımada aksaklıklar yaşanıyor.

Sendika ne talep ediyor?

DİSK Ege Bölge Temsilcisi Memiş Sarı'nın BBC Türkçe ile paylaştığı bilgilere göre belediyenin iştiraki olan İZDOĞA, İZBETON ve İZULAŞ'taki işçiler yaptıkları işe göre farklılık göstermek üzere 59 bin, 64 bin, 74 bin ve 81 bin TL alıyor.

Greve çıkan İZELMAN ve İZENERJİ'deki işçiler ise 36 bin TL ile 40 bin TL arasında değişen maaşlar alıyor.

Sarı, beş buçuk aydır süren zam görüşmelerine yüzde 80 talep ile başladıklarını ve son aşamada bu taleplerini yüzde 45 olarak revize ettiklerini; buna karşılık belediyenin ise yüzde 29 zam önerdiğini söyledi.

Sarı, talepleri karşılanana dek grevlerini sürdüreceklerini söyledi.

2 Haziran Pazartesi günü grevin beşinci gününde Konak Pier'deki eylemde konuşan Genel İş Sendikası İzmir 2 No'lu Şube Başkanı Ercan Gül, belediye yöneticilerinin işçilerin haklı taleplerine kulaklarını tıkadığını savundu.

Belediye yönetiminin kendilerini halkla karşı karşıya getirdiklerini savunan Gül, "Çağrı yapıyorlar, gelin birlikte çöp toplayalım diye. Çağrı yapacağına gel masada bu işi çöz, iş bitsin. İzmir'i bu işçi tertemiz eder" diye konuştu.

Belediye nasıl karşıladı?

İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin BBC Türkçe ile paylaştığı teklifte, İZENERJİ ve İZELMAN çalışanları için 1 Ocak 2025 itibarıyla yüzde 29,16 oranında zam teklif edilirken, 1 Temmuz 2025 itibarıyla da TÜFE oranında (yüzde 17) bir artış öngörülüyor.

Böylece en düşük net maaş teklifi 62 bin TL'nin üzerine, en yüksek ise 80 bin TL'ye kadar çıkıyor.

Büyükşehir Belediye Başkanı Tugay, işçiler tarafından talep edilen miktarların belediye bütçesinin çok üzerinde olduğunu savunuyor.

Tugay, sosyal medyada işçilere seslenerek "Lütfen sendika yetkililerinin makul tekliflerle gelmesi için elinizden geleni yapın, hepimiz için çok geç olmadan" dedi.

Tugay ayrıca "Biz dostuz, bizim sayemizde örgütlendiniz. Genel-İş bizim sayemizde burada. Bunu nasıl istismar edersiniz? Bu haksızlığı nasıl yaparsınız? Bu bana değil CHP'ye ve İzmir'e yaptığınız haksızlıktır" dedi.

Kendisine yönelik "işçi düşmanı" yakıştırmasını reddeden Tugay, "Bizim derdimiz işçimiz ile insanları karşı karşıya getirmek olabilir mi? Bizim işçimiz ile hiçbir sorunumuz yok" dedi.

Belediyeciliğin kamusal bir iş olduğunu hatırlatan Büyükşehir Belediye Başkanı, "Burası bir fabrika değil. Mal satıp kar edip sonra bunları çalışanlarına paylaştıracak kurum değil. Geliri sahip vatandaş vergisinden alınan pay. Birileri söylemlerimize işçi düşmanlığı diyor. Lanet olsun onlara" şeklinde konuştu.

Oy tartışması nasıl gündeme geldi?

İzmir'in yerel basınında DİSK Ege Bölge Temsilcisi Memiş Sarı'nın 30 Mayıs'ta "İzmir'de Cemil Tugay 1 milyon 282 bin oy almış. Hamza Dağ 977 bin oy almış. İşçilerin aileleri ile birlikte 500 bin oyu var. Hesabı siz yapın" yönünde bir açıklaması yer aldı.

Tugay ise 2 Haziran'daki konuşmasında Sarı'ya "Bu söylemlerden bile işçiye nasıl baktıkları ortada" sözleriyle yanıt verdi.

BBC Türkçe'ye konuşan Sarı, bu açıklamasının belediye basını ve bazı sosyal medya hesapları tarafından odağından saptırıldığını savundu:

"Büyükşehir Belediyesi tarafından 'halk mağdur edildi' edebiyatı yapılıyor. Oysa ki bu işçiler ve aileleri de bu kentte yaşıyor. Biz de halkın bir parçasıyız. 'Seçim olunca bu insanlardan oy mu istemeyeceksiniz");