Ifan Phillips: Positifrwydd yn dilyn cyfnod heriol

Ym mis Rhagfyr 2021 fe newidiodd bywyd bachwr ifanc y Gweilch, Ifan Phillips, wedi iddo gael anaf ddifrifol yn dilyn damwain beic modur.

Collodd Ifan ei goes dde yn y ddamwain, a gyda hynny daeth diwedd ar ei yrfa rygbi broffesiynol. Roedd wedi ennill capiau i dîm dan 20 Cymru ac wedi gwneud enw i'w hun yn nhîm y Gweilch.

Bydd rhaglen arbennig ar S4C ar nos Iau, 28 Medi, Y Cam Nesaf, yn dilyn hanes Ifan wrth iddo addasu i'w fywyd newydd wedi'r ddamwain.

Cafodd Cymru Fyw sgwrs gydag Ifan i glywed, yng ngeiriau ei hun, sut brofiad oedd recordio'r rhaglen, a'r siwrne emosiynol mae wedi bod arni dros y ddwy flynedd diwethaf.

"Fel allech chi ddychmygu odd e'n bach o roller coaster i fod onest. Ar y dechre roedd e'n neis cael bach o bwrpas ac roedd e'n gyffrous achos roedd proses 'da fi i gael y goes prosthetig am y tro cyntaf."

"Ond o'dd, ro'dd e'n gallu bod yn anodd achos dwi'n cofio ar un adeg do'dd y goes prosthetig ddim yn gweithio'n iawn, ac o'n i'n cael llawdriniaeth ar y goes chwith ac yn gwisgo brace ar honno."

Yn ogystal â cholli ei goes dde, cafodd Ifan nifer o driniaethau ar ei goes chwith, gan ganolbwyntio ar ail-adeiladu ei ben-glin.

"O'n i ffili rhoi pwysau ar y goes chwith ac methu defnyddio'r goes prosthetig oherwydd hyn, felly am dair neu bedair wythnos ac o'n i'n styc yn y gader olwyn. Yr adeg yna y peth ola' o'n i mo'yn o'dd camera yn fy ngwyneb i.

"Ond ar y cyfan roedd e'n broses hwylus iawn, a rwy'n gobeithio fydd pobl yn joio fe ac allith rywun gael rhyw ffydd mas o fe."

Ers y ddamwain bron i ddwy flynedd yn ôl, mae wedi bod yn siwrne emosiynol i Ifan gyrraedd y pwynt ble y mae heddiw.

"Ar y dechre, yn y cyfnod cynnar 'na, roedd pethe'n dywyll iawn arna' i - o'n i methu gweld gole ar ddiwedd y twnnel.

"O'n i mewn lot o boen ac yn cymryd lot o feddyginiaeth a thabledi. Doedd gen i ddim coes prosthetig, ac o'n i'n teimlo fel burden mwy na dim byd.

"Doedd gen i ddim fy annibyniaeth achos o'n i methu cerdded o gwmpas, ac o'n i'n gorfod dibynnu lot ar bobl eraill. Roedd e'n tough iawn."

"Ond dwi'n ddiolchgar iawn am y criw oedd rownd fi o'dd yn gallu fy helpu - mam a dad, y teulu i gyd, a ffrindiau agos. 'Nath hwnna wneud y broses lot fwy rhwydd i fi."

Roedd tad Ifan, Kevin Phillips, yn chwarae dros Gastell-nedd ac fe enillodd 20 o gapiau dros Gymru rhwng 1987 ac 1991.

"Erbyn hyn dwi'n byw ben fy hunan, yn annibynnol, ac mewn lle lot gwell nawr. Mae'r goes prosthetig 'ma genna i a rwy mo'yn clatsio bant a mwynhau bywyd."

Cafodd Ifan gymorth gan ranbarth y Gweilch er mwyn addasu i'w fywyd newydd ac adennill ei annibyniaeth.

"Roedd y Gweilch yn wych i fod yn deg. 'Nathon nhw sorto mas bo fi'n cael y llawdriniaeth ar y goes chwith, ac o'dd y criw strength and conditioning yn helpu i ddod â'r peiriant ffitrwydd 'ma i i'r tŷ, lle alla i ei ddefnyddio o'r gader olwyn."

Yn ddiweddar mae Ifan wedi bod yn sylwebu ar Y Clwb Rygbi ar S4C, a drwy wneud hyn mae'n gallu cadw cyswllt â'r byd rygbi.

"Fi 'di bod yn lwcus iawn mod i 'di cael y cyfle i wneud hynny achos mae e'n galluogi fi i dal fod yn agos gyda rygbi. Dwi'n really mwynhau gwneud e a dwi'n gobeithio alla i barhau i wneud e os fydd S4C yn barod i gael fi."

"Mae fy rhieni 'di bod yn wych ac mor gefnogol. Unrhyw beth sydd angen arna' i neu os dwi angen lifft i rywle, dim ond un galwad sydd angen."