Pride: Cymuned LHDTC+ 'dal yn brwydro i fodoli'

Mae dal angen mynd i'r afael â sawl her sy'n wynebu'r gymuned LHDTC+ er gwaetha'r ffaith bod digwyddiadau Pride yn fwy gweladwy ar draws y wlad, yn ôl Stonewall Cymru.

Bydd Casnewydd yn cynnal Pride in the Port am y tro cyntaf fis Medi, a bydd Pride Powys yn cael ei gynnal yn Llandrindod fis yma.

Ond mae angen gwell cynrychiolaeth ymhlith bobl ddu a chefndiroedd ethnig yn ystod digwyddiadau Pride, meddai rhai.

Mae BBC Cymru wedi bod yn clywed barn bobl o'r gymuned LHDTC+ i ddeall beth mae Pride yn golygu iddyn nhw.

Mae Alice Eklund yn gydymaith llenyddol Theatr y Sherman ac yn gyfarwyddwr llawrydd.

"Dwi'n fenyw sy'n ddeurywiol. Mae Pride yn golygu bod lle i bobl fel fi, sy'n trio gweld pwy ydyn nhw, i fod yn ddiogel i ddathlu ond hefyd dros y blynyddoedd ni dal yn brwydro i fodoli a mae Pride yn rhywle ni'n gallu dod at ein gilydd a theimlo fel cymuned."

"Mae lot o waith i'w wneud yn enwedig gyda bobl traws, pobl o liw - ni'n gorfod sicrhau bod 'na le iddyn nhw siarad a dathlu a teimlo'n ddiogel."

"Fel person hoyw fy hunan, dim ond dros y cwpl o flynyddoedd diwetha' fi wedi teimlo bod 'na le i fi fod yn Pride."

"Dwi mewn perthynas sy'n edrych fel perthynas heteronormative ond dyw e ddim, mae'r ddau ohono ni'n queer ac mae'r boundaries yna o bwy sy'n gallu dweud bo' nhw'n queer neu'n ddeurywiol neu'n hoyw - mae'n anodd weithiau."

"Mae lot o waith wedi ei wneud ond mae lot o waith eto i wneud er mwyn gwneud y lle yn fwy cynhwysol i'r gymuned."

Sefydlodd Berwyn Rowlands Wobr Iris 16 o flynyddoedd yn ôl. Mae'r ŵyl yn dathlu ffilmiau LHDTC+.

Mae angen sicrhau bod Pride yn cael ei ddathlu trwy gydol y flwyddyn, meddai.

"Pan o'n i'n dod allan yn yr 80au, mi oedd yn gyfnod anodd, ond doeddwn i ddim callach dyna oedd y byd roeddwn i'n byw ynddo fo."

"Roeddet ti'n mynd ar y radio, ar y telly ac yn rhannu llwyfan 'efo pobl, mewn gwirionedd, oedd ddim am i ti fodoli."

"Felly mi oedd cael rhywbeth fel Pride unwaith y flwyddyn, os oeddet ti'n ddigon dewr, yn rhywbeth pwysig."

"Mae Pride yn rhywbeth pwysig dwi'n ei garu ac yn ei gasáu weithiau. Yn yr un un ffordd dwi'n edrych ar yr Eisteddfod Genedlaethol."

"Dwi'n caru'r Eisteddfod Genedlaethol ond hefyd yn drist iawn pan wyt ti'n gadael ardal ac yn sylweddoli, fydd na ddim lot o Gymraeg ar ôl yn yr ardal ar ôl i'r Eisteddfod fynd ac yn sylweddoli dyw wythnos ddim yn ddigon a bod eisiau mwy."

"Mae hynny'n wir am Pride hefyd. Mae gen ti fis lle yn gorfforaethol, mae bron iawn bob cwmni sydd yn trio gwerthu rhywbeth eisiau profi bod nhw yn ffrindiau hefo pobl hoyw, lesbiaidd, deurywiol neu traws."

"Mae yna elfennau da... ond ychydig bach efallai fel Nadolig, lle bod yna ormod ohono fo weithiau."

"Mae yna lot o anrhegion o dan y goeden, lot o anrhegion dwyt ti ddim eu hangen ac wedyn beth sy'n digwydd am weddill y flwyddyn">