Lle oeddwn i: Huw Garmon, Hedd Wyn a'r Oscars
- Cyhoeddwyd
Mae'n hi'n 25 mlynedd ers i'r ffilm Hedd Wyn gael ei henwebu am Oscar yng nghategori y ffilm orau mewn iaith dramor. Mae'r actor Huw Garmon, oedd yn chwarae'r prif gymeriad, yn cofio'r cyfnod pan gafodd y ffilm Gymraeg gyntaf ei henwebu am un o brif wobrau ffilm y byd...

Huw Garmon a Judith Humphreys yn un o'r golygfeydd caru
Ro'n i'n 24 oed yn dechra gweithio ar Hedd Wyn ac yn 25 pan wnes i orffen. Roedd yn gyfnod o newid yn fy mywyd i. O'n i'n byw yn Llundain pan gefais i fy nghyfweld ar gyfer y rhan, ond erbyn gorffen gweithio ar y ffilm ro'n i wedi symud i fyw yn Ninbych.
Fe wnes i ychydig o'r golygfeydd clychau'r gog, y golygfeydd caru gyda Judith Humphreys, yn Ebrill 1991, heb fod yn gwybod pwy oedd y cast o'n cwmpas ni i ddweud y gwir. Wedyn dros yr haf hwnnw fuon ni'n ffilmio yn ardal Trawsfynydd, roedd Paul Turner [y cyfarwyddwr] yn awyddus iawn i ffilmio'r golygfeydd yn y lleoliadau go iawn. Ym mis Ionawr y flwyddyn ganlynol wnaethon ni orffen y gwaith.
'Andros o gyfrifoldeb'
Ro'n i'n teimlo nerfusrwydd mawr, oherwydd o'n i'n ymwybodol iawn o'r stori a hanes Hedd Wyn a'r chwedloniaeth felly ro'n i'n teimlo andros o gyfrifoldeb. Ro'n i'n gynnar iawn yn fy ngyrfa, ond wedi gorffen coleg drama yn Llundain ers rhyw flwyddyn - roedd hynny yn ychwanegu at y nerfusrwydd.
O'n i eisiau bod yn drylwyr ac ar fy ngorau. Roedd fy ffocws i gyd ar fy ngwaith. Ro'n i wedi ymroi i'r holl beth, dwysedd y gwaith, y darllen o'n i'n ei 'neud o gwmpas y pwnc - roedd o'n waith caled iawn.
Dwi ddim o Drawsfynydd ac o'n i'n ymwybodol iawn bod yn rhaid i fi swnio fel rhywun o Traws. Fues i'n Sain Ffagan yn gwrando ar wahanol acenion a fues i'n aros efo teulu yng Nghwm Prysor am ryw bythefnos. Roedd 'na wythnos o ymarfer cyn ffilmio, a dyna pryd wnes i sodro'r acen. Roedd hynny'n bwysig iawn i mi i gredu yn y cymeriad.
Dwi'n cofio un o'r criw yn dweud yng nghanol y ffilmio, 'mae'r ffilm yma yn arbennig'. Mewn ffordd roedd o'n dweud 'wyt ti'n sylweddoli pa mor dda mae pethau'n mynd">