अमेरिकेत बेकायदेशीरपणे प्रवेश करताना मृत्यूमुखी पडलेल्या कुटुंबाच्या मृत्यूचं गूढ उलगडलं, दोघांना शिक्षा

अमेरिकेच्या मिनासोटा राज्यातील एका न्यायालयाने भारतीय कुटुंबाच्या मृत्यू प्रकरणात दोन व्यक्तींना दहा वर्षांची शिक्षा सुनावली आहे.

जानेवारी 2022 मध्ये अमेरिकेत बेकायदेशीररित्या प्रवेश करण्याचा प्रयत्न करताना कॅनडामध्ये थंडीमुळे भारतातील एका कुटुंबातील चार सदस्यांचा मृत्यू झाला होता.

या प्रकरणात न्यायालयाने हर्ष कुमार पटेल आणि स्टीव अँथनी शँड यांना मानवी तस्करीच्या आरोपाखाली दोषी ठरवले आहे.

गेल्या वर्षी नोव्हेंबरमध्ये हर्षकुमार रमणलाल आणि स्टीव अँथनी यांच्यावर बेकायदेशीररित्या सीमा ओलांडण्यात मदत केल्याच्या आरोपाखाली खटला सुरू झाला होता.

"आम्ही सात तरुण उणे 35 अंशात अमेरिका -कॅनडा सीमा ओलांडू शकू इतक्या वेगाने चालत होतो, पण जगदीशभाईंच्या कुटुंबात मुले होती. कदाचित ते रस्ता विसरले आणि मागे पडले, अडकले."

2022 मध्ये कॅनडाची सीमा ओलांडून बेकायदेशीरपणे अमेरिकेत जाण्याचा प्रयत्न करणाऱ्या गुजराती पटेल कुटुंबाचा गोठवणाऱ्या थंडीत गोठून मृत्यू झाला. त्या कुटुंबासोबत असा धोकादायक प्रवास करणाऱ्या वर्षल धोबी नावाच्या तरुणाचं हे वक्तव्य आहे. अहमदाबाद गुन्हा शाखेने नोंदवलेल्या गुन्ह्याच्या तपासात वर्षिलने हा जबाब दिला होता.

गुजरातमधील डिंगुचा गावातील पटेल कुटुंबातील चार जणांचे मृतदेह 2022 साली सापडले होते आणि गुन्हे शाखा या प्रकरणाचा तपास करत होती.

या तपासात असे अनेक धक्कादायक खुलासे झाले होते. गुजराती पटेल कुटुंबाचा मृत्यू कोणत्या परिस्थितीत झाला, डायपरने मृत्यूचे गूढ कसे उकलले, कुटुंबाला मृत्यूची माहिती कशी देण्यात आली, अशा प्रश्नांची उत्तरे या तपासातून सापडली.

अर्ध्या तासात पार करता येणारा परिसर इतका धोकादायक कसा झाला?

जगदीश पटेल (39 वर्षे), वैशाली पटेल (37 वर्षे) आणि त्यांची मुले विहांगी (11 वर्षे) आणि धार्मिक (3वर्षे) यांचे मृतदेह 2022 साली 19 जानेवारी रोजी अमेरिका-कॅनडा सीमेवर सापडले होते.

हे कुटुंब बेकायदेशीरपणे अमेरिकेत जाण्याचा प्रयत्न करत होते. याबाबत गुन्हे शाखेला माहिती देणारा वर्षिल सध्या अमेरिकेत आहे. 16 जानेवारी 2022 रोजी जगदीश पटेल यांच्या कुटुंबीयांसह वर्षिल आणि इतर सहा विद्यार्थ्यांनी कॅनडा ते अमेरिकेचा प्रवास सुरू केला.

हे लोक स्टुडंट व्हिसावर कॅनडामध्ये आले होते आणि तेथून बेकायदेशीरपणे अमेरिकेत प्रवेश करत होते.

तपासात वर्षिल व्यतिरिक्त यश पटेल, अर्पित पटेल, समीत पटेल, महेश पटेल, प्रिन्स चौधरी आणि प्रियांका चौधरी नावाची एक तरुणी देखील प्रवास करत असल्याचं समोर आलं होतं.

साधारणपणे अवघ्या अर्ध्या तासात पार करता येणारा हा भाग बर्फवृष्टीदरम्यान अत्यंत धोकादायक बनतो आणि पोलिसांच्या म्हणण्यानुसार, त्या दिवशी झालेल्या बर्फवृष्टीमुळेच पटेल कुटुंब रस्ता विसरले होते.

त्या दिवशी काय झालं होतं?

19 जानेवारी 2022 रोजी कॅनडाच्या पोलिसांना अमेरिकेच्या सीमेजवळील एका मोठ्या शेतात नवजात बालकासह चार मृतदेह सापडले होते.

हे कुटुंब डिंगुचा गुजरातमधून कॅनडाला गेले होते आणि तेथून बेकायदेशीरपणे अमेरिकेत प्रवेश करण्याचा प्रयत्न करत होते. त्या वेळी, तापमान -35 अंश सेल्सिअस होते आणि थंड हवेच्या संपर्कात आल्याने सर्वांचा मृत्यू झाला, असं अधिकाऱ्यांनी सांगितलं.

मॅनिटोबा रॉयल कॅनेडियन माउंटेड पोलिस (आरसीएमपी) च्या सहाय्यक आयुक्त जेन मॅकक्लॅची यांनी एका पत्रकार परिषदेत सांगितले, "मी तुम्हाला जे सांगणार आहे ते बर्‍याच लोकांना ऐकणं खूप कठीण आहे."

त्यांनी या घटनेचे वर्णन 'संपूर्ण आणि हृदयद्रावक शोकांतिका' असे केले.

ज्या भागात हे चार मृतदेह सापडले ते सीमा ओलांडण्याचे ठिकाण कुख्यात आहे.

मॅकक्लॅचे यांनी सांगितले की, या गटाने "हिमवादळात कोणतीही मदत न घेता थंडी आणि वारा सहन केला."

डिंगुचा गाव हे एनआरआयचे गाव म्हणून ओळखले जाते. गावात प्रामुख्याने पाटीदार समाजाची वस्ती आहे आणि जवळपास प्रत्येक घरात एकापेक्षा जास्त व्यक्ती आहेत जे अमेरिका, ऑस्ट्रेलिया, न्यूझीलंड, कॅनडा किंवा काही युरोपीय देशात स्थायिक झाले आहेत.

याप्रकरणी पोलिसांनी योगेश पटेल नावाच्या व्यक्तीला अटक केली.

काही सूत्रांच्या सहाय्याने पोलिसांना कळलं की, योगेश पटेलने अहमदाबादमधील एका एजंटशी मृत जगदीश पटेल यांच्या कुटुंबाचा मृत्यू कसा झाला याबद्दल फोनवर बोलले होते.

या संभाषणाचे कॉल रेकॉर्डिंग पोलिसांनी मिळवले त्या आधारे तक्रार नोंदवण्यात आली. पोलिसांकडून मिळालेल्या माहितीनुसार, योगेशने नाव न सांगण्याच्या अटीवर पोलिसांना सांगितले की, त्याने प्रियंका चौधरी, प्रिन्स चौधरी आणि अर्पित पटेल यांना बनावट मार्कशीट, कागदपत्रे तयार करून कॅनडाला पाठवली होती. तसेच त्याच्यासोबत काम करणाऱ्या भावेश पटेल याने यश, वर्षिल, समीत आणि महेश या अन्य चार विद्यार्थ्यांनाही तिथे पाठवलं.

मात्र, जगदीश पटेल यांच्या कुटुंबीयांना कॅनडाला पाठवणारे कोण होतं, याचा शोध पोलिसांना लागलेला नव्हता.

तपास अधिकारी सुथार यांनी बीबीसी गुजरातीशी बोलताना सांगितले की, "ऑडिओच्या आधारे आम्ही वर्षिलच्या वडिलांशी संपर्क साधला, त्यांच्या मदतीने वर्षिलशी संपर्क साधण्यात आला आणि त्यांनी अमेरिकेतून ईमेल पाठवून संपूर्ण प्रकाराची माहिती दिली."

डायपरने मृत्यूचे रहस्य कसे उलगडले?

डिंगुचामधल्या पटेल कुटुंबाच्या मृत्यूच्या घटनेचा तपास गुजरात सीआयडी क्राईम, अहमदाबाद क्राइम ब्रँच करत होते. त्याचे तपास अधिकारी भावीन सुथार यांनी बीबीसी गुजरातीशी बोलताना सांगितले की, "वर्षिलने पाठवलेल्या इमेलमध्ये सांगितलं आहे की, जेव्हा सात जण सीमारेषेवर पोहोचले. अमेरिका, तिथे मातृभूमी होती. पोलिसांनी त्याला पकडलं आणि वर्शिलच्या बॅगची झडती घेतली असता त्यात डायपर सापडलं."

"पोलिसांनी त्याला डायपरबद्दल विचारले तेव्हा तो म्हणाला की तो जगदीशभाईंच्या कुटुंबाचा आहे, जे मागे राहिले होते. अमेरिकन आणि कॅनेडियन पोलिसांनी त्यांचा शोध सुरू केला आणि अमेरिकन सीमेच्या अगदी जवळ या कुटुंबाचे गोठलेले मृतदेह सापडले."

जगदीशभाई स्वतः गांधीनगरमधील कलोल येथे राहत होते आणि त्यांच्या दुकानाच्या शेजारीच त्यांचे एक ड्रायक्लीनचे दुकान होते. वर्षिल एका परीटाचा मुलगा होता आणि तो जगदीश पटेलला पूर्वीपासून ओळखत होता, त्यामुळे त्याने त्याच्याकडे काही सामान ठेवले होते. डायपरही त्याच सामानात होते.

अहमदाबाद क्राइम ब्रँचने केलेल्या तपासादरम्यान, पोलिसांना आढळले की डिंगुचा सारख्या गावातील प्रत्येक इतर व्यक्ती एकतर स्वतः एजंट आहे किंवा भारतातून लोकांना अशा प्रकारे अमेरिकेत पाठवण्यासाठी एजंटची पुरेशी ओळख आहे.

डिंगुचा गावातून आतापर्यंत एकाही एजंटला अटक करण्यात आली नसली, तरी पोलिसांनी अशी कोणतीही अटक होण्याची शक्यता नाकारली नाही.

जगदीशभाईंचे कुटुंब 12 जानेवारीला भारत सोडून 14 जानेवारीला कॅनडाला पोहोचले. या कुटुंबाचे मृतदेह 19 जानेवारीला सापडले होते.

कॅनडाला पोहोचल्यावर फेनिल पटेल नावाचा एक व्यक्ती त्यांना विमानतळावर घेण्यासाठी आला होता, असे पोलीस तपासात समोर आले आहे. फेनिल पटेल हा भावेश पटेलच्या संपर्कात होता. या लोकांना एका घरात ठेवण्यात आले होते, त्यावेळी हे सात विद्यार्थी तिथे आधीच उपस्थित होते.

पोलिसांनी केलेल्या तपासानुसार या सर्व लोकांना दोन कारमधून बाहेर काढण्यात आले. एक कार फेनिल चालवत होती, तर दुसरी बिट्टू पाजी नावाच्या व्यक्तीने चालवली होती. या सर्व लोकांना मॅनिटोबा सीमेवर नेण्यात आले आणि तेथून त्यांना एकटेच जावे लागले.

व्हॅनकुव्हर सीमा का वापरत नाही?

गुजरातसह इतर ठिकाणांहून बेकायदेशीरपणे कॅनडा ओलांडून अमेरिकेत जाणारे बहुतेक लोक व्हॅनकुव्हर सीमेचा वापर करतात.

म्हणून डिसेंबर 2021 आणि जानेवारी 2022 मध्ये सीमेवर लांबलचक रांगांमुळे, फेनिल आणि बिट्टू पाजी यांनी 11 लोकांना व्हॅनकुव्हरऐवजी मॅनिटोबा सीमेवरून पाठवण्याचा निर्णय घेतला.

फेनिल आणि बिट्टू यांना व्हॅनकुव्हर सीमा ओलांडण्यासाठी दहा हजार अमेरिकन डॉलर्स खर्च करावे लागले असते, तर ते या लोकांना मिनेसोटा सीमेवरून सहा ते सात हजार अमेरिकन डॉलर्स खर्च करून पुढे पाठवू शकले असते.

याप्रकरणी पोलिसांनी आतापर्यंत योगेश पटेल, भावेश पटेल आणि दशरथ चौधरी नावाच्या तिसऱ्या एजंटला अटक केली आहे.

दशरथ चौधरी हा सब-एजंट असून तो भावेशसाठी काम करतो. प्रियांका आणि प्रिन्स त्याच्या संपर्कात आले होते.

त्याशिवाय पोलिसांनी जगदीशभाई यांचे मोठे भाऊ महेंद्रभाई पटेल यांचीही चौकशी केली.

पोलिसांनी या प्रकरणात फेनिल पटेल आणि बिट्टू पाजी यांची नावे आरोपी म्हणून नोंदवली आहेत, तर तपासादरम्यान इतर अनेक एजंट आणि मानवी तस्करांची नावे समोर येऊ शकतात, असं पोलिसांनी म्हटलं.

वर्षिलचे वडील पंकज धोबी यांनी पोलिसांना सांगितले की, त्यांनी भावेश पटेलला 60 लाख रुपये दिले, ज्यात मार्कशीट, IELTES स्कोअर, प्रवास खर्च, निवास खर्च आणि सीमेवर पोहोचवण्यासारख्या सर्व कागदपत्रांची जबाबदारी घेतली.

मात्र, पंकजभाईंना या प्रकरणातील अन्य काही माहिती नसल्याचे कळते. मात्र, या कामासाठी मृत जगदीशभाई यांच्या कुटुंबीयांनी किती खर्च केला आणि त्यांनी कोणाला पैसे कसे दिले हे अद्याप समजू शकलं नव्हतं.

हेही वाचलंत का?

(बीबीसी न्यूज मराठीचे सर्व अपडेट्स मिळवण्यासाठी आम्हाला YouTube, Facebook, Instagram आणि Twitter वर नक्की फॉलो करा.बीबीसी न्यूज मराठीच्या सगळ्या बातम्या तुम्ही Jio TV app वर पाहू शकता. 'गोष्ट दुनियेची', 'सोपी गोष्ट' आणि '3 गोष्टी' हे मराठीतले बातम्यांचे पहिले पॉडकास्ट्स तुम्ही Gaana, Spotify, JioSaavn आणि Apple Podcasts इथे ऐकू शकता.)